De psychologie van zelf-motivatie

Self-belief does not necessarily ensure success, but self-disbelief assuredly spawns failure (Albert Bandura, 1925)

 

Hoe kan het dat sommige mensen echte zelfstarters zijn terwijl anderen bevestiging nodig hebben voordat ze aan een uitdagende taak beginnen? Er zijn kenmerken te noemen in de persoonlijkheid die voor onderlinge verschillen zorgen. Psycholoog Scott Geller heeft echter ook aangetoond dat de mate van zelf-motivatie te beïnvloeden is. Hij zet 4 factoren uiteen die bijdragen aan zelf-motivatie.

  1. Competentie

    Ben ik competent genoeg? De eerste factor heeft betrekking op onze overtuiging iets te kunnen. Ofwel: in hoeverre wij denken dat we competent genoeg zijn voor een bepaalde taak. De psycholoog Albert Bandura noemde dit self-efficacy (Bandura, 1963). Helaas kon ik hiervoor geen mooi Nederlands woord vinden. Self-efficacy is de mate waarin je gelooft dat jij ergens toe in staat bent. Heb jij de tijd, de kennis en de nodige vaardigheden om een bepaalde taak uit te voeren? Let erop dat het hier gaat om jouw eigen overtuiging, niet of het daadwerkelijk wel of niet zo is.

    Gerelateerd aan self-efficacy is response-efficacy, het geloof dat jouw gedrag zal leiden tot een goede uitkomst. Wanneer je bijvoorbeeld opgeleid bent in een bepaald vakgebied of veel ervaring hebt opgedaan treed je een uitdaging met meer zelfvertrouwen tegemoet omdat je de kennis en vaardigheden hebt en op z’n minst een (theoretisch) idee van wat de uitkomst van je inspanningen zal zijn. Hierdoor zul je gemotiveerder zijn de uitdaging aan te gaan.

  2. Consequentie

    Geloof jij dat de consequenties of resultaten van je acties het waard zijn voor jou om ze daadwerkelijk uit te voeren? Geeft het resultaat van je acties voldoening? Zo ja, dan zul je meer gemotiveerd zijn om ervoor te gaan. Dit werkt tweeledig. Je kunt gemotiveerd worden door het actief opzoeken van positieve beloningen of door het (re)actief vermijden van negatieve consequentie, waarbij de eerstgenoemde een véél motiverender werking heeft op ons gedrag.

    Gek genoeg zijn veel mensen over het algemeen meer negatieve-consequentie-vermijders dan dat we positieve-consequentie-zoekers of succeszoekers zijn. De reden hiervoor is, in mijn beleving, dat de consequenties van onze acties ons niet genoeg voldoening geven. Met andere woorden: wat we doen correspondeert niet met wat wij belangrijk vinden. Identificeer daarom wat jij waardevol vindt en formuleer voor jezelf een persoonlijk doel. Dat is de ultieme positieve consequentie en zal voor je werken als katalysator voor al jouw acties.

  1. Choice

    Wanneer jij een gevoel van keuze of autonomie ervaart in wat je doet voel je meer zelf-motivatie. Zoals hierboven beschreven kun je in principe elke situatie benaderen als negatieve-consequentie-vermijdend of als positieve-consequentie-zoekend. De sleutel is de mate waarin je keuze-opties hebt of ervaart. Sta dus bij elke uitdaging even stil bij welk van onderstaande vragen voor jou het meest helpend is (en realiseer je dat je daarin dus een keuze hebt):

    Welke negatieve consequenties wil ik liever vermijden?

    Of welke positieve consequenties kunnen mijn inspanningen hebben?

    Wanneer mensen deze keuzemogelijkheid of een bepaalde mate van controle ervaren zijn ze meer gemotiveerd. En andersom is helaas ook het geval. In extreme gevallen leidt dat tot destructivisme, een aangeleerde inactieve houding of zelfs tot depressies. Ben jij meer een vermijder of een zoeker? Vraag het je eens af, je hebt meer invloed dan je denkt.

  2. Community (gemeenschap)

    Sociale steun is cruciaal in vrijwel alles wat we ondernemen. Mensen die een bepaalde mate van saamhorigheid, verwantschap en verbinding ervaren met andere mensen zijn gemotiveerder en gelukkiger. Dit druist in tegen de individualistische waarden die we in onze westerse maatschappij belangrijk zijn gaan vinden. In de kern zijn we kuddedieren.

    We zijn er niet op gebouwd om alles maar zelf te doen. En een dergelijke mindset van alles-zelf-doen draagt ook niet bij aan onze motivatie en aan ons geluk. Dit is één van de redenen dat mensen uit een collectivistische samenleving zoals Azië of het Midden-Oosten vaak goede ondernemers zijn. Ze doen het samen. Wees je dus bewust van je afhankelijkheid van anderen en voel je niet te goed, te trots of te groot om hulp, steun, advies of feedback te vragen.

    Wil jij meer zelf-motivatie? Overtuig jezelf er dan eerst van dat je iets kan. Het is ook belangrijk ervoor te zorgen dat jouw acties leiden tot positieve consequenties en dat jij het gevoel hebt hierin keuzemogelijkheden te hebben. Simpel gezegd: kies wat jou drijft en wat jij leuk vindt. En doe niet alles alleen. Zet je trots opzij en werk samen aan mooie resultaten!

Wil jij jezelf, je persoonlijke leiderschap en het fenomeen teamwork eens nader onder de loep nemen en er mee aan de slag gaan? Download de brochure van onze opleiding Doorpakken in teamwork.

Wil je reageren op de blog? Stuur je reactie naar selmar@doorpakbv.nl