Psychologische veiligheid in je team | hoe dan
Psychologische veiligheid als sleutel tot een succesvol team. Maar… wat is het eigenlijk? En hoe creëer je het? Een onderzoek van Google naar het geheim van succesvolle teams monde uit in een redelijk simpel antwoord: binnen succesvolle teams wordt naar elkaar geluisterd, voelen teamleden zich vrij om hun mening te geven en komen ze allemaal ongeveer evenveel aan het woord. Bovenstaande is al een mooie beschrijving van psychologische veiligheid, een term die in 1999 is bedacht door de Amerikaanse hoogleraar Amy Edmondson.
Randvoorwaarden
Hans van der Loo en Joriene Beks scherpen de beschrijving nog wat verder aan in hun boek Psychologische Veiligheid. Ze stellen dat er vijf dimensies te onderscheiden zijn:
- het gevoel erbij te horen
- je mening kunnen geven en je fouten bespreken
- waardering en het gevoel dat je je unieke kwaliteiten kunt inzetten
- creativiteit en het spuien van nieuwe ideeën
- een positief klimaat in het team
Een valkuil is om bovenstaande thema’s tot een hype te bombarderen en aan alle knoppen tegelijkertijd te gaan draaien. Zo werkt het niet. Het is iets waar je constant de aandacht aan moet blijven geven en waar je heel consistent de focus op moet houden.
Om psychologische veiligheid te kunnen bereiken schetsen Van der Loo en Beks drie randvoorwaarden: vertrouwen, vrijmoedigheid (openstaan voor andere meningen) en het verschil maken. Kom er met elkaar maar eens achter wat deze termen betekenen in houding en gedrag. En – als leiderschapsteam – kan het geen kwaad je zo nu en dan te spiegelen aan deze termen: dragen wij het zelf eigenlijk wel uit..!?
Vier tips om je alvast een duwtje in de goede richting te geven:
#1 Bepaal wat voor team je bent – en wilt zijn
Ben je een ‘hangteam’, gekenmerkt door lage energie? Dan is de sfeer waarschijnlijk wel prettig en zijn teamleden best tevreden met zichzelf. Echter, uitblinken doen ze niet. Aan hen de taak om eens te kijken hoe en waar zij nou echt het verschil willen maken. Houd de prestatiestandaard eens onder de loep en vraag jezelf af: hoe productief moeten / willen / kunnen we zijn?
Ben je een ‘raceteam’? Dan wordt target na target gehaald, maar een prettige sfeer is er niet. De kans is groot dat er onderling aan het vertrouwen moet worden gewerkt, omdat deze teams veelal worden gedreven door angst.
#2 Besteed er aandacht aan – en niet alleen tijdens je heidag
Zet het op de agenda en houd als leidinggevende de vinger aan de pols. Praat oprecht met elkaar over hoe het gaat, wat er zou moeten veranderen en welke stappen je daarbij kan zetten. Zorg ervoor dat er wel al een basisgevoel van veiligheid is. Is die basis er niet en/of weet je niet waar te beginnen? Denk er dan serieus over na om een samenwerkingspartner aan je te binden. Als je wil doorpakken? Stuur ons een bericht.
#3 Werk aan emotionele intelligentie – ook als leidinggevende
Emotionele intelligentie is deels aangeboren, maar je kunt het ook trainen. Geef jezelf en je teamleden de ruimte om hierin te kunnen groeien. Dat het soms ongemakkelijk is, is geen reden om het niet te doen. Een goed moreel in het team heeft voorbeeldgedrag nodig. Zelfvertrouwen en moed uitdragen op een kwetsbare manier. “Ik vind het lastig, maar ik doe het toch”.
Laat je hierin ook door je team coachen, vraag om feedback. Op die manier vind je samen een weg om beter met elkaar om te gaan.
#4 Wees open naar elkaar – maar forceer niet
Veiligheid wordt vaak verward met kwetsbaarheid. En ongemak wordt vaak verward met onveiligheid. Dat je alles tegen elkaar kan zeggen, betekent niet dat je alles op tafel moet gooien, of dat er geen normatieve (op waarden gestoelde) grenzen zijn. Als je als leidinggevende het licht hebt gezien en vervolgens al je privézaken op tafel legt, kun je je afvragen of dat nog bijdraagt aan een veilig gespreksklimaat.
We benoemen vanuit Doorpak BV tijdens sessies – heel expliciet – dat een gezonde en veilige grens raakt aan ‘functioneel vertrouwen’. Aandacht voor psychologische veiligheid? Ja. Focus op resultaat? Ja.
De volgende zinnen zijn helpend om iets bespreekbaar te maken, ook als je iets wilt delen wat zich in je privé-situatie afspeelt:
- “Wat je / jullie van mij moet(en) weten is….
- En wat ik van jou / jullie nodig heb om mijn werk goed te kunnen doen is….”
Deze blog is geschreven door Selmar. Wil je reageren? Stuur je mail naar selmar@doorpakbv.nl
Doorpak BV | wij maken werkend Nederland gezonder.
